Η τράπεζα Monte dei Paschi di Sienna

                                            Monte dei Paschi di Sienna

                                            Η Αρχαιότερη Τράπεζα

                                                   (εν λειτουργία) 

                                                      της Ιταλίας 

          

      Η Τράπεζα Monte dei Paschi di Sienna, δημιουργήθηκε το 1472 με τη μορφή ενός φιλοπτωχου ταμείου στη Σιέννα της Τοσκάνης και λειτουργεί  έκτοτε χωρίς διακοπή.    

        Στη Δημοκρατία της Σιέννα με απόφαση των δικαστικών αρχών, ξεκίνησε με "δάνειο έναντι ενεχύρου", με σκοπό την βοήθεια στον αναξιοπαθούντα αστικό πληθυσμό. Από το 1419 είχε αποφασισθεί να κωδικοποιηθεί ένας κανονισμός λειτουργίας για δραστηριότητες που συνδέονταν με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία στη περιοχή Maremme. Ο όρος :

"Paschi" αναφέρεται στα λειβάδια από τον ιταλικό :"pascoli".

     Αντίστοιχα Ταμεία Αλληλοβοηθείας δημιουργήθηκαν και σε άλλες χώρες και πόλεις της Ευρώπης. 

      Το 1624 άλλαξε ονομασία όταν η Σιέννα εντάχθηκε στο Μεγάλο Δουκάτο της Τοσκάνης. Ο Μέγας Δούκας Φερδινάνδος ΙΙ παρέχει την εγγύηση του Κράτους έναντι των εσόδων από την αγροτική οικονομία της Maremme. Έτσι το Ταμείο  μετατρέπεται σε Αγροτική Τράπεζα.

       Μετά την Ένωση της Ιταλίας η Τράπεζα επεκτείνεται και σε δραστηριότητες μεσιτικών πιστώσεων και πάλι για πρώτη φορά στη χώρα. Το 1929 συγχωνεύεται με το Πιστωτικό Ίδρυμα της Τοσκάνης και τη Τράπεζα της Φλορεντίας και δημιουργείται η Τράπεζα της Τοσκάνης. Το 1936 γίνεται Ίδρυμα Δημοσίου Δικαίου και παραμένει έως το 1995 αναλλοίωτο με έδρα το Palazzo Salimbeni που βρίσκεται στη Piazza del Campo.

    Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ελέγχει τις πιστώσεις του INCA (Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικών Πιστώσεων) και εξελίσσεται σε Τράπεζα Επιχειρηματικής Ανάπτυξης (Banca per Impresa, MPS). Συμμετέχει σε κεφάλαια Ευρωπαϊκών Τραπεζικών Ιδρυμάτων στο Βέλγιο αλλά και την Ελβετία και αποκτά τον έλεγχο της ANZ Grindlays Bank στη Γαλλία. 

      Παράλληλα γίνεται η πρώτη ιταλική τράπεζα που διεισδύει στο τομέα των Ασφαλειών Ζωής (Monte des Paschi-Vita και Tramite Ducato Gestioni).

        Το 1999, στις 25 Ιουνίου, εισάγεται στο Χρηματιστήριο της χώρας (Mercato Telematico Azionario della Borsa Italiana) με τεράστια επιτυχία εφ' όσον η ζήτηση έφτασε να είναι δέκα φορές μεγαλύτερη από τη προσφορά. Στη συνέχεια οι επιτυχίες διαδέχονταν η μία την άλλη με διαρκείς επεκτάσεις σε τομείς χρηματιστηριακών προϊόντων, εξειδικευμένων πιστώσεων και καταναλωτικών δανείων. Ως αποτέλεσμα ήρθε και η εσωτερική αναδιοργάνωση.

      Όπως ήταν φυσικό ακολουθώντας τα δεδομένα της Παγκοσμιας Αγοράς από τον Οκτώβριο του 2007 αρχίζουν οι δυσκολίες πρώτα με μιά αναγκαστική εξαγορά της εταιρείας Antoniveta ( 13,2 δις ευρώ). Στη συνέχεια το 2012 το ιταλικό κράτος υιοθετεί ένα σχέδιο έκτακτης χρηματοδότησης 2 δις ευρώ για να πορευθεί ο Όμιλος ακόλουθα με τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών Τραπεζικών Αρχών. 

          Τον Ιανουάριο του 2013 τα φώτα της δημοσιότητας ξαναπέφτουν κι εστιάζουν στον ιστορικό Όμιλο όταν αποκαλύπτονται στο Fatto quotidieno κάποιες απόπειρες να "μακιγιαριστούν" οικονομικά στοιχεία της Τράπεζας. Έτσι γίνεται γνωστό πως έχει χαθεί το 91% της χρηματιστηριακής  κεφαλαιοποίησης και ο κίνδυνος Χρεοκοπίας είναι πλέον ορατός.  Δεδομένου δε πως η επέκταση του Ομίλου είναι τεράστια στην Ιταλική Οικονομία αλλά και ευρύτερα στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, τα αποτελέσματα μιάς Πτώχευσης θα ήταν δραματικά.

       Από εκεί και μετά μια σειρά από γεγονότα έρχονται ως χιονοστιβάδα να συσσωρεύσουν ακόμα περισσότερα προβλήματα. Μετά από μιά αποτυχημένη αναχρηματοδότηση 2.5 δις ευρώ, έρχεται μιά ακόμα αποτυχία στα ευρωπαϊκά stress tests και το ομώνυμο Ίδρυμα κατέχει πιά μόνο 2.5% της Τράπεζας Monte dei Paschi de Sienne. Το Μάϊο του 2016 ανακοινώνεται πως απολύονται 2.500 υπάλληλοι και κλείνουν 350 υποκαταστήματα μέσα στο 2018. Αιτία είναι τα μεγάλα ανοίγματα του Ομίλου που δεν επιτρέπουν να βρεθεί αγοραστής. 

      Τον Ιούλιο 2016 έρχεται και πάλι μιά αποτυχία στα στρές τεστ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ανακοινώνεται μιά ανακεφαλαιοποίηση 5 δις ευρώ ως τελευταία προσπάθεια διάσωσης μαζί με τη παραχώρηση "κόκκινων" δανείων αξίας 9 δις. Επί πλέον οι Ευρωπαϊκές Τραπεζικές Αρχές βαθμολογούν με το χειρότερο βαθμό τη Τράπεζα ανάμεσα σε 51 άλλα Τραπεζικά Ιδρύματα με συνέπεια τη "πιθανή" χρεοκοπία σε μια μελλοντική "Οικονομική Κρίση" ( με πιστωληπτική αναλογία CET 1 ως πρός ένα αρνητικό όριο -2.23%) που θα οδηγούσε σε Πτώχευση του Ιδρύματος. Σύμφωνα με τις αποφάσεις στη Σύνοδο της Bale III,  η αναλογία CET 1 προβλέπεται με ένα ελάχιστο όριο 7%. 

   Φυσικά η δημοσίευση αυτής της αναφοράς αποτελεσμάτων  στα στρές τέστ είχε ως

αποτέλεσμα τη πτώση της αξίας των μετοχών της Monte dei Paschi κάτω από 0.40 ευρώ. 

    Με τελευταίες ανακοινώσεις μαθαίνουμε πως η τέταρτη μεγαλύτερη τράπεζα θα ενισχυθεί με το ποσό των 6.6 δις ευρώ από τη Τράπεζα της Ιταλίας. Εκείνο που απομένει είναι να εγκριθεί η διάσωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η ολοκλήρωση της σωτηρίας της θα έρθει με την οριστική παραχώρηση (πώληση) των "κόκκινων δανείων" χάρη στο ταμείο διάσωσης Αtlante που μπορεί να διοχετεύσει κεφάλαια που προορίζονταν αρχικά για τα προβληματικά δάνεια των τραπεζών της περιοχής Βένετο.   

       Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε πως συνολικά μέσα στο 2016 η Τράπεζα Monte dei Paschi μαζί με το σύνολο των δραστηριοτήτων του Ομίλου, υπέστη απώλειες της τάξεως των 28 δις ευρώ και μιά ακτίδα αισιοδοξίας διεφάνη όταν παρουσιάστηκε μιά εισροή 5.8 δις ευρώ σε καταθέσεις το πρώτο τετράμηνο του 2017.

    Με μιά γρήγορη ματιά μπορούμε να διακρίνουμε το τεράστιο ρόλο που παίζουν τα δημοσιεύματα αναφορών, εκθέσεων και λοιπών διαρροών που μέσω των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης  έρχονται να επιβαρύνουν, να επιβραδύνουν η ακόμα και να δώσουν τη χαριστική βολή σε παραδοσιακά και ιστορικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα .   

      Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις χώρες και τις οικονομίες τους. Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπως της Ελλάδας όπου ο χρονικός συγχρονισμός (timing) σε ότι αφορά στις πληρωμές ομολόγων, τοκοχρεωλυσίων και λοιπών δόσεων ανά πάσα στιγμή μπορεί να τινάξει στον αέρα προσπάθειες ετών και θυσίες αιματηρές ενός ολόκληρου λαού. 

    Ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές τοποθετήσεις η τις προσωπικές επιλογές για το προσανατολισμό, τη γεωπολιτική θέση και την όποια ταξική ανάλυση, ένα είναι βέβαιο … πως κανείς δεν έχει το δικαίωμα να "τζογάρει" με τις τύχες ενός λαού. Στο παρελθόν παθιασμένοι "παίκτες" τυφλωμένοι από το πάθος και τα ποτάμια αίματος των διαρκών εμφυλίων συγκρούσεων, έπεσαν θύματα ξένων παραγόντων η και των ελαττωμάτων τους με δραματικά αποτελέσματα για το λαό μας. Την εποχή που άλλες ευρωπαϊκές χώρες (όπως η Ιταλία) ανέκαμπταν, στην Ελλάδα τα ξερονήσια γέμιζαν και τα κρατητήρια και τα στρατοδικεία ασταμάτητα δούλευαν σε ένα φρικιαστικό γαϊτανάκι εξόντωσης των πιό δυναμικών και παραγωγικών τμημάτων του πληθυσμού.

     Τώρα με μιά οικονομική κρίση που ήδη τρέχει στον ένατο χρόνο της (από το 2008) και με μιά άγρια πορεία λιτότητας, ανεργίας και κατάθλιψης, κάθε κίνηση, κάθε λέξη και κάθε συλλογικό πρόταγμα πρέπει να επικεντρώνονται στο ξεπέρασμα της ύφεσης, στο επούλωμα των πληγών και στην ανασύσταση του κοινωνικού κράτους. 

     Ανοίγονται προοπτικές μάλιστα για τη Παιδεία, την Υγεία και μια γενικώτερη πρόοδο. Αρκεί να επικεντρωθούν οι προσπάθειες στην αντιμετώπιση της Ανεργίας και σε μιά δίκαιη φορολογική κατανομή. 

    Τα χτυπήματα "κάτω από τη ζώνη" και μέσα κι έξω από τη χώρα θα είναι αναπόφευκτα όμως είναι απαραίτητο να διαφυλαχτούν τα κεκτημένα των εργαζομένων και να τεθεί σε λειτουργία η φαντασία ως έμπρακτη εφαρμογή.

       Όσο είναι δυνατόν θα πρέπει επίσης να διαφυλαχτούν ιδρύματα, εκτάσεις, παραλίες και να προστατευθεί το περιβάλλον γιατί όπως λένε και οι Ινδιάνοι της Βορείου Αμερικής  

 "Δε κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας αλλά έχουμε   

         Δανειστεί τη Γή από τα παιδιά και τα εγγόνια μας" ...

     Θεόφιλος Βανδώρος 

      26 Ιουνίου 2017 

       ώρα : 22.00 μμ.